75 günlük yedek gaz 2020’de hazır

. Bu miktar, Türkiye’nin 37 günlük doğal gaz ihtiyacı demek. Tuz Gölü Altındaki depoya yapılacak ek yatırımın 2020 yılında tamamlanmasıyla Türkiye’nin toplam depolama kapasitesi 8,6 milyar metreküpe çıkacak. Bu rakam yıllık tüketimin % 20’sine denk. Böylece Türkiye sıkıntılı günlerde 75 günlük bütün iç tüketimini bu depolardan karşılayabilecek.

Avrupa'ya giden doğal gazın güvenli tek geçiş ülkesi konumunda bulunan Türkiye'nin nihayet ilk doğal gaz deposu tamamlandı. İlk mühendislik çalışmaları ile 2004 yılında başlayan 2012 yılında yapım sözleşmesi imzalanan ve inşaatı 2013 yılında başlayan Tuz Gölü'ndeki 1,2 milyar metreküp kapasiteye sahip kısmı hizmete alındı. Peki bu ne anlama geliyor. Mevcut doğal gaz hatlarına ek olarak TANAP, Türk Akımı gibi uluslararası dev projelerle doğal gazda ticaret merkezi olmaya başlayan Türkiye'nin ne kadarlık bir depolama kapasitesine ihtiyacı var.

ARZ GÜVENLİĞİNİ İÇİN KRİTİK ÖNEMDE
Türkiye'de yıllık yaklaşık 41 milyar metreküp doğal gaz tüketiliyor. Bu rakam; günlük tüketimin ortalama 112 milyon metreküp olduğu anlamına geliyor. Isınma amaçlı kullanım nedeniyle yazın düşen, soğuk kış aylarında ise zirve yapan doğal gaz tüketiminde zaman zaman oluşan arz sıkıntısı nedeniyle depolama kapasitesi büyük önem taşıyor. Türkiye'nin bu amaçla inşa ettiği doğal gaz depolama tesisleriyle arz güvenliği konusunda oluşabilecek risklerin önüne geçilecek.

KAPASİTE 5.4 MİLYAR METREKÜPE ÇIKARILACAK
Tuz Gölü'nün altına inşa edilen 1.2 milyar metreküp kapasiteli depolama tesisi, Türkiye'nin mevcut günlük tüketiminin ancak altıda birini karşılayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın verdiği kapasite artış müjdesi, arz sıkıntısını ortadan kaldırma yolunda büyük bir adım. Erdoğan önceki gün açılışını yaptığı Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisinin kapasitesinin 1,2 milyar metreküpten 5,4 milyar metreküpe çıkarılacağını açıkladı.

GÜNDE 80 MİLYON METREKÜP GAZ BASACAK
Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Tesisi yaklaşık 700 milyon dolara mal oldu. Burada kapasite artışı için yapılacak harcamayla birlikte buradaki toplam yatırımın 2,5 milyar dolara çıkacak. Ek yatırım sayesinde doğal gaz sistemine gaz basma kapasitesi günlük 44 milyon metreküpten 80 milyon metreküpe yükseltilecek. 1,8 milyar dolarlık ek yatırımla oluşacak 5,4 milyar metreküplük depolama kapasitesi Türkiye'nin kış aylarında tükettiği gaz miktarının 3'te 1'i olduğuna dikkat çekiliyor. Türkiye'nin ortalama günlük doğal gaz tüketiminin 112 milyon metreküp olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Tuz Gölü'ndeki tesiste yapılacak ek yatırımla 80 milyon metreküpe çıkarılacak günlük pompalama kapasitesi, neredeyse ülkenin bir günlük ihtiyacının yüzde 70'ine denk geliyor.

2020'DE TAMAM
Mevsimsel gaz çekişlerinin dengelenmesi, ani gaz çekişlerinin karşılanması, kesintisiz gaz arzının sağlanması, kesintili müşteri sayısının azaltılması ve alım-satım taahhütlerinin yerine getirilmesi amacıyla gerçekleştirilen doğal gaz yer altı depolama işi için Türkiye 2005'ten beri kafa yoruyor. Daha önce devreye alınan Kuzey Marmara ve Değirmenköy depolama tesislerindeki toplam kapasite 2015'te 2,84 milyar metreküpe çıkarıldı. Türkiye Petrolleri (TPAO) tarafından yayımlanan 2014 Yıllık Raporu'na göre; Tuz Gölü'ndeki yatırımla birlikte depolama kapasitesi 4,2 milyar metreküpe yaklaştı.

Kuzey Marmara, Değirmenköy depolama tesislerine Tuz Gölü altındaki yeni tesis de eklenince, toplam doğal gaz depolama kapasitesi 4,1 milyar metreküpü aştı. Bu miktar, Türkiye'nin 37 günlük doğal gaz ihtiyacına denk geliyor. Tuz Gölü Altındaki depoya yapılacak ek yatırımın 2020 yılında tamamlanmasıyla Türkiye'nin toplam depolama kapasitesi 8,6 milyar metreküpe çıkacak. Böylece Türkiye sıkıntılı günlerde 75 günlük bütün iç tüketimini bu depolardan karşılayabilecek. Yıllık tüketiminin % 20'si kadar bir depolamaya dört yıl içinde kavuşmayı hedefleyen Türkiye, arz güvenliği konusunda dünya standartlarına ulaşmış olacağız.

YERİN 1,5 KİLOMETRE ALTINDA
Tuz Gölü'nün yaklaşık 40 kilometre güneyindeki Aksaray İli, Sultanhanı Beldesi yakınlarında yerin yaklaşık 1100 ila 1400 metre altında bulunan tuz yapılarında doğal gaz depolanması amacıyla, her birinin net fiziksel hacmi 630 bin ve 750 bin metreküp olan toplam 12 kavern (suni mağara) oluşturuldu.

TÜRKİYENİN YILLIK DOĞAL GAZ TÜKETİMİ
(Milyon Metreküp)
YIL MİKTAR
2016 (*) 37.042
2015 41.063
2014 40.810
2013 37.964
2012 41.436
2011 39.360
2010 31.464
2009 32.133
2008 36.254
2007 35.089
(*) 1 Aralık itibariyle

TÜRK AKIMI İÇİN İMZALAR ATILDI
Türkiye'nin elini rahatlatacak bir diğer proje ise Rusya'dan gaz alımımızı artıracak Türk Akımı olacak. Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde hükümetler arası anlaşma Türkiye ve Rusya arasında geçen yıl 10 Ekim'de imzalanmıştı. Proje kapsamında, her biri 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki boru hattı inşa edilmesi planlanıyor.
ŞAHDENİZ GAZI SENEYE DEVREDE
Komşuları arasında doğal gaz iletimi noktasında kilit bir noktada bulunan Türkiye, önümüzdeki yıl devreye alınması beklenen TANAP sayesinde arz güvenliği için önemli bir avantaj elde etmiş olacak. Türkiye ile Azerbaycan arasında varılan anlaşmaya göre; Şah Deniz Faz II sahasından yıllık 6 milyar metreküp doğal gaz ithalatında teslimatların 2018 yılında başlanması öngörülüyor. Bu hattan Türkmen gazının da taşınması planlanıyor. Ayrıca, Irak'ın kuzeyinde yer alan doğal gaz sahalarından üretilecek gazın Türkiye ve Avrupa talep noktalarına sunulması konusunda birçok projenin üretilmesi bekleniyor.(İbrahim Acar/Yeni Şafak)